نقد و بررسی قطره خوراکی آهن لیپوزومال (لیپوزوفر)

قطره خوراکی آهن لیپوزومال (لیپوزوفر) یک مکمل غذایی حاوی آهن است که نیاز روزانه نوزادان و کودکان به آهن را تامین می‌کند. یون آهن در این قطره در داخل لایه فسفولیپید و استرهای سوکروز اسیدهای چرب قرار گرفته و لیپوزوم‌های حاوی آهن به صورت دست نخورده از روده جذب می‌شوند. پایداری آهن در فرمول لیپوزومال بهتر است. از آنجا که آهن درون ساختار لیپوزومی به راحتی از طریق سلول‌های دیواره روده جذب می‌شود، جذب و فراهمی زیستی آن نیز بهبود یافته است و به علت عدم تماس مستقیم مولکول‌های آهن با دستگاه گوارش، فاقد عوارض گوارشی شایع آهن، طعم بد و خاصیت سیاه کردن دندان‌ها است. نوزادان و کودکان 1 تا 3 سال می‌توانند از این محصول استفاده کنند.

فقر آهن

فقر آهن یکی از مشکلات شایع در بین کودکان و بزرگسالان به شمار می‌آید. آمارها نشان داده‌اند که فقر آهن در نوزادان و کودکان تا سن 3 سالگی در کشورهای در حال توسعه شیوع فراوانی یافته است. در این گروه سنی برای رشد و تکامل مغز و همچنین تولید گلبول‌های قرمز نیاز حیاتی به آهن وجود دارد. فقر آهن در دراز مدت عوارض بسیار نامطلوبی دارد. فقر آهن سبب بروز اختلال در رشد فیزیکی، تکامل عصبی، ذهنی، شناختی، رفتاری و حافظه کودکان می‌شود. پزشکان معمولا از سن 6 ماهگی استفاده از قطره آهن را برای کودک تجویز می‌کنند. البته گاهی برخی کودکان نیاز دارند تا قطره آهن برای آنها از سن کمتری آغاز شود. در این صورت پزشک ممکن است از 4 ماهگی نیز مصرف قطره آهن را برای کودک ضروری کند.

علائم کم خونی

خستگی، کاهش توانایی و قدرت بدنی، کم شدن توانایی کار فکری و کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن از نشانه‌های کم‌خونی محسوب می‌شوند. در کودکان کم خونی موجب کند شدن رشد کودک می‌شود و علائمی همچون التهابات مخاط، زبان، لب و تغییر شکل ناخن‌ها دارد. رنگ پریدگی پوست، خستگی، بی‌اشتهایی، بدخلقی، سردرد، ضعف و وجود خون در مدفوع نیز از نشانه های کم خونی کودک هستند. با مشاهده هر یک از این علائم بهتر است هر چه سریع‌تر کودک توسط متخصص اطفال مورد معاینه و آزمایش قرار بگیرد.

قطره آهن را چگونه به کودک بدهیم؟

همان‌طور که در قسمت بالا عنوان شد معمولا قطره آهن از شش ماهگی به کودک داده می‌شود. دادن این قطره به کودک جنبه درمانی ندارد و به منظور پیشگیری از کم‎‌خونی تجویز می‌شود تا ذخایر آهن در بدن کودک کاهش پیدا نکند. پزشکان می‌گویند به منظور جذب بهتر آهن در بدن نوزاد یا کودک سعی کنید قطره آهن را وقتی معده کودک خالی است و همراه با آب‌میوه‌های حاوی ویتامین C مثل آب پرتقال به او بدهید. ویتامین ث در جذب بهتر آهن در بدن نقش موثری دارد.

بهتر است قطره آهن در ته دهان یا گوشه لپ کودک ریخته شود تا با دندان وی تماس نداشته باشد. پس از مصرف قطره نیز باید دهان را شستشو داد تا رسوبات آهن روی دندان‌ها باقی نماند. به این نکته نیز توجه داشته باشید که سیاه شدن دندان‌ها همیشه مربوط به قطره آهن نیست و گاهی ممکن است نشان از پوسیدگی مینای دندان داشته باشد.

عوارض جانبی قطره خوراکی آهن لیپوزومال (لیپوزوفر)

قطره لیپوزوفر به این علت که یون‌های آهن آن درون ساختار لیپوزومی حبس شده‌اند و در تماس مستقیم با مخاط دستگاه گوارش قرار نمی‌گیرند، عوارض جانبی معمول سایر قطره‌های آهن را ندارند ولی مصرف طولانی مدت آهن با دوز بالا می‌تواند منجر به مسمومیت با آهن شود.

در صورت ابتلا به هموکروماتوزیس، هموسیدروزیس، آنمی همولیتیک و یا در صورت سابقه حساسیت به ترکیبات به کار رفته در این محصول از مصرف فراورده خودداری شود.

تداخل دارویی

برخلاف سایر فرآورده‌های آهن این فراورده به علت ماهیت لیپوزومال و غیر یونی خود با داروهایی نظیر آنتی اسیدها، مهار کننده‌های H2 و مهار کننده‌های پمپ پروتون تداخل نخواهد داشت و فاصله مصرف حداقل 2 ساعته ضرورت ندارد. آهن به فرم لیپوزومال تداخل کمتری با غذا دارد و می‌توان آن را با فراورده‌های لبنی مصرف کرد.

ویژگی های قطره خوراکی آهن لیپوزومال (لیپوزوفر)

• تامین روزانه آهن مورد نیاز برای نوزادان و کودکان
• پیشگیری از فقر آهن و آنمی ناشی از آن
• بدون سیاه کردن دندان
• دارای ساختار لیپوزومی
• فاقد عوارض گوارشی

چطور مصرف کنیم

میزان مصرف روزانه این قطره یک میلی لیتر (معادل 7 میلی گرم آهن) به صورت خوراکی است یا اینکه پزشک معالج باید مقدار مصرف را تعیین نماید.